Volwaardige Participatie

TAAK reageerde in het voorjaar van 2020 op de Open Oproep van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie om nieuwe woonconcepten voor dak- en thuisloze jongeren te ontwerpen. TAAK werkte in 2020 in de uitwerking van dit voorstel samen met Gemeente Den Haag, Straat Consulaat, Building Conversation en architect Patrick Roegiers. Inmiddels is fase 1 van het project Volwaardige Participatie afgerond.

Fase 1

TAAK is na een korte verkenning met diverse gemeenten een samenwerking met Gemeente Den Haag gestart. De vraag van deze gemeente was het meest concreet, namelijk: hoe kunnen we de crisisopvang verbeteren? Door in gesprek te gaan met het Straat Consulaat hebben we nagedacht over de (inhoudelijke) vorm van het traject en wie daarbij te betrekken. Er volgden diverse bijeenkomsten met jongeren, andere initiatieven die zich met deze thematiek bezighouden en (ervarings)deskundigen op dit gebied, om onze kennis en ons begrip over de problematiek te verdiepen. 

Door de nieuwe inzichten die daaruit ontstonden stelden we onszelf de vraag of het wel een goed idee was om nog een nieuw woonconcept in te brengen. We kwamen erachter dat er al veel initiatieven bestaan met dezelfde intenties. We ontwaarden ook een onderliggend probleem, namelijk dat de wil er vaak wel is maar dat bestaande regelgeving of de toepassing van die regels een werkelijk wederzijds begrip voor wat er nodig is in de weg staat.

Fase 2

Na de verkenning van 2020 hebben we een plan ontwikkeld waarmee we in 2021 vervolg geven aan ons onderzoek naar Volwaardige Participatie, door verder uit te werken hoe de kwaliteit van onderlinge samenwerking tussen alle actoren die zich tot het onderwerp verhouden te verbeteren en de motivatie te verankeren. Vanuit Volwaardige Participatie zoeken we een manier waarop het creatieve kapitaal effectiever ingezet kan worden, zodat er een basis gelegd wordt voor een duurzame verandering die werkelijk de bakens verzet. 

We hebben ondervonden dat dak- en thuisloze jongeren en de mensen en organisaties die zich inzetten voor de verbetering van de zorg voor deze jongeren, te maken hebben met een overgereguleerd sociaal stelsel. Dit stelsel is gebaseerd op controle en het stellen van voorwaarden waaraan jongeren moeten voldoen om in aanmerking te komen voor de vereiste zorg. Dit creëert een situatie waar de jongeren zelf weinig invloed op hebben, maar waarin wel telkens de boodschap doorklinkt dat zij het probleem en de oorzaak van hun eigen dakloosheid zijn. 

Presentatie in Pakhuis de Zwijger

TAAK presenteerde deze bevindingen op 1 februari 2021 tijdens een onlinebijeenkomst bij Pakhuis de Zwijger, samen met de andere geselecteerde ontwerpteams. In de vorm van een filmpje wordt inzichtelijk gemaakt hoe een integrale aanpak eruit kan zien voor hoe de eerste opvang voor dak- en thuisloze jongeren anders georganiseerd kan worden, om jongeren zo snel mogelijk een perspectief te geven op een thuis. Belangrijk daarbij is te voorkomen dat jonge thuislozen gestigmatiseerd worden als dakloos. Daarom hebben we onder andere voorgesteld om de taal over dit onderwerp te veranderen; niet doorstromen maar aankomen, niet crisisopvang maar onvoorwaardelijke opvang, niet dakloos maar op weg naar een eigen huis. Met taal camoufleren we vaak wat we niet willen benoemen en taal kan ongelijkwaardigheid creëren.

Toekomst

We willen op gemeentelijk niveau een reeks van vijf gesprekken voeren met alle betrokkenen rond de kwestie van jonge dak- en thuislozen. Het vertrekpunt is het bereiken van het gemeenschappelijke doel: de beëindiging van dakloosheid onder jongeren. Het gaat ons bij het voeren van het gesprek om de ervaring die iedere deelnemer daaruit meeneemt. We gaan niet op zoek naar concrete oplossingen, maar naar situaties waarin we onszelf afvragen wat het betekent om te spreken als je bepaalde woorden gebruikt. Onze rol hierbij is dienend, wij hebben de wijsheid niet in pacht en kunnen of willen niet de betere oplossing zijn voor het probleem. Want die oplossing zijn de betrokkenen zelf, samen. Wij bieden ons aan vanuit wie we zijn: onafhankelijk, autonoom en belangeloos. Onze expertise is luisteren, het voeren van gesprekken en het doorgronden van hoe taal werkt.

Binnenkort vind je meer informatie op onze website over het vervolg van Volwaardige Participatie!