THE SKY-EARTH OBSERVATORY
Het is een zomerse dag in de herfst van 2022. Het glimmende en licht weerkaatsende kunstwerk, The Sky-Earth Observatory van Mark Bain, wordt omringd door drie kinderen die het verkennen door erover heen te lopen en er op te gaan liggen. Wanneer er een vliegtuig over het bos vliegt giechelt een kind dat net was gaan zitten. Het kriebelt.
Laag overvliegende vliegtuigen verstoren met enige regelmaat de rust in het Amsterdamse Bos. Maar kan een overvliegend vliegtuig ook een weldadig effect hebben op je zintuigen? Met deze vraag in gedachten ontwierp Mark Bain in 2017 The Sky-Earth Observatory voor het project de kunstmanifestatie Cure Park, ontwikkeld door TAAK. Toen was de installatie slechts tijdelijk te zien op de grote speelweide van het bos maar sinds de zomer van 2022 heeft het een permanente plek gekregen.
Mark Bain (USA, 1966) laat in zijn werk de wereld van akoestisch geluid overvloeien in de directe omgeving; van plekken in de natuur tot ruimtes in gebouwen. Hij transformeert en versterkt geluiden en beelden waardoor ze op fysieke manieren ervaren kunnen worden. Het kunstwerk The Sky-Earth Observatory, zet het lawaai van de overvliegende vliegtuigen maar ook van andere omgevingsgeluiden om naar trillingen. Via microfoontjes, bevestigd aan de wortels, stam en in de kroon van een van de grote bomen rondom de speelweide worden de klanken verzameld. Vervolgens worden ze doorgegeven en veroorzaken ze trillingen in het grote aluminium object dat er uitziet als een publiek sculptuur.
“Bain ontwikkelde een sensor die omgevingsgeluiden, bijvoorbeeld die van vogels of vliegtuigen, via een boom omzet in trillingen. Het lichamelijk ervaren van deze door de boom vertaalde geluiden zouden volgens Bain én de wetenschap een helende werking hebben-en zelfs een spirituele ervaring kunnen bieden. Je kan het hier ervaren door plaats te nemen opeen Judd-achtige minimalistische sculptuur in het grasveld.” Metropolis M, Genezen als kunst, 06-06-2017
Cure Park was niet toevallig in het Amsterdamse Bos. De grondgedachte van de manifestatie sloot aan bij de uitgangspunten die in het begin van de twintigste eeuw door J.P. Thijssen geformuleerd werden bij de aanleg van het bos: het toegankelijk maken van een onbegrensde natuurbeleving voor een brede laag van de bevolking maar ook vanuit het oogpunt van welzijn en gezondheid van de Amsterdamse bevolking. Cure Park op haar beurt droeg bij aan het revitaliseren van deze en andere waarden en functies die wij toeschrijven aan natuur en natuurbeleving.
Na de succesvolle eerste fase, heeft The Sky-Earth Observatory een vaste plaats op de Grote Speelweide in het Amsterdamse Bos. Van de voorheen tijdelijke, houten uitvoering werd een aluminium versie gemaakt. Naast dat het aluminium de lucht weerspiegelt, is het voornamelijk een directe referentie naar het materiaal waar vliegtuigen uit gemaakt worden. Deze materiaalkeuze is essentieel voor het effect van de trillingservaring. Onderzoek heeft uitgewezen dat geluid en vibratie in lage frequentie verzachtend werkt bij reumatoïde artritis, immobiliteit en pijn en dat het zelfs een spirituele ervaring kan bieden. Mark Bain ziet het therapeutische potentieel van het vliegverkeer en zet die geluidsoverlast om in een positieve ervaring.