The School of Narrative Dance in Amsterdam

15 augustus 2020 — 4 juli 2021
Kunstenaar: Marinella Senatore
Choreografen: ESPZ 
Curator: Theo Tegelaers
Coördinatie: Charlotte Bijl
Productie: Charlotte Bijl, Tibor Bijl, Christie Bakker, Gwen van der Zwan
Communicatie: Christie Bakker, Gwen van der Zwan
Mede mogelijk gemaakt door het VSBfonds, Stadsdeel Noord, AFK en Mondriaan fonds.

Op uitnodiging van TAAK introduceerde kunstenaar Marinella Senatore onder de uitzonderlijke omstandigheden van de Covid-19 pandemie The School of Narrative Dance in Amsterdam.

Scroll naar beneden voor de film.

Voor deze editie nodigden TAAK en Senatore Amsterdammers uit om samen met haar het ‘nieuwe normaal’ in beschouwing te nemen: wat zijn de sociale gevolgen, kunnen we met elkaar (nieuwe) verbindingen tot stand brengen, wat is de betekenis van de publieke ruimte als plek voor ontmoeting in deze tijd en op welke manier zal het begrippen als individualiteit en collectiviteit herdefiniëren? Welke ervaringen en inzichten nemen we straks mee wanneer we naar het oude normaal terugkeren? Deze unieke editie van The School of Narrative Dance toont het belang van de werkwijze van Senatore, welke geworteld is in de capaciteit om nieuwe, unieke gemeenschappen te creëren, en de potentie van kunst als instrument voor uitwisseling, verbinding en culturele groei.

SOND tijdens corona

Toen bleek dat het virus ons leven langer zou beïnvloeden, besloten we, in plaats van het project uitstellen, juist met de situatie van de pandemie te werken en de uitdaging aan te gaan. De dialoog met potentiële participanten is bijvoorbeeld gestart in online omgevingen, waarna het zich geleidelijk heeft verplaatst naar het publieke domein. Na de eerste digitale gesprekken heeft het project fysiek vorm gekregen in on-site workshops – waarin we samen beweging hebben verkend in tijden waar afstand houden de overhand heeft.

Marinella Senatore kon vanwege de harde Italiaanse lockdown helaas zelf niet naar Nederland komen om de workshops te begeleiden. Senatore stelde ons daarom voor aan ESPZ, het choreografenduo Elisa Zucchetti en Nandhan Molinaro, waarmee ze vaak samenwerkt voor The School of Narrative Dance vanwege de werkmethode die ze samen hebben ontwikkeld. Marinella Senatore was, ondanks haar fysieke afwezigheid, zeer betrokken. Zo had ze regelmatig contact met de deelnemers, bijvoorbeeld door middel van aanmoedigende voice messages via WhatsApp of online meetings via Zoom of Skype. 

Deelnemers

The School of Narrative Dance hecht veel waarde aan actieve participatie van deelnemers. Iedereen is vrij om deel te nemen, ongeacht leeftijd, achtergrond of mate van (professionele) ervaring. Dezelfde insteek gold bij deze editie van The School of Narrative Dance in Amsterdam, wat terug te zien is in de variëteit van Amsterdamse deelnemers. We hebben uiteindelijk met acht groepen gewerkt (The Honeybeez, Curvalicious, Noorderpark in Beweging, Sweet 70, Women Skate the World, Het Wereldhuis, Wazzup Singers en Inhumans Agency), bestaande uit in totaal 60 mensen. 

In november kondigden premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge tijdens een persconferentie nieuwe, aangescherpte, maatregelen aan. Vanaf toen mochten ook groepsbijeenkomsten met meer dan vier mensen in de buitenlucht niet meer. Zo hebben we later in het proces besloten naast groepsperformances ook soloperformances (25 mensen verwelkomden ons in hun huis) bij mensen thuis op te nemen. De dynamiek van de groepsperformances en soloperformances laat het spanningsveld zien tussen collectiviteit en individualiteit, dat door de crisis enkel urgenter en actueler is geworden. Want hoe kunnen we nieuwe vormen van collectiviteit ontwikkelen in een tijd waar individualiteit de overhand heeft? Welke rol kan kunst hierin spelen? Deze vragen hebben we verkend door te experimenteren met andere vormen van collectiviteit en sociale interactie. In de film worden verschillende stemmen met elkaar verenigd, om een gezamenlijke stem te laten doorklinken in het publieke domein.

Emancipatie ligt ten grondslag aan het werk. De groepen en individuen hebben dan wel los van elkaar een performance ontwikkeld en opgevoerd, maar ieder vanuit de intentie om deel te nemen aan een collectieve actie. In verbondenheid, maar op afstand hebben we met elkaar het begrip en de vooruitzichten van het ‘nieuwe normaal’ verkend, en in gezamenlijkheid een statement willen maken en ruimte willen claimen om inspraak te hebben in en over het publieke domein. Het initiatief heeft de creatieve kracht van groepen en individuen gestimuleerd. In deze aangepaste vorm van The School of Narrative Dance is de essentie van Senatore’s werk dan ook onveranderd gebleven.

Digitale ontmoetingen

In juli vonden er digitale ontmoetingen plaats tussen de groepen en Marinella Senatore en Elisa Zucchetti en Nandhan Molinaro, onder begeleiding van TAAK. Tijdens deze één-op- één ontmoetingen leerden de deelnemers en het team van Senatore elkaar kennen, werden er verhalen uitgewisseld en fragmenten van eerdere edities van The School of Narrative Dance getoond. Deze intieme gesprekken zorgden voor enthousiasme en wekten vertrouwen bij de deelnemers. Er werd ook ingegaan op interesses en eigen vaardigheden van de deelnemers, zodat hiermee bij de voorbereidingen van de workshops rekening gehouden zou kunnen worden.

Een ander voorbeeld van een gespreksonderwerp dat steeds terugkwam is muziek. Er zijn speciaal voor de eindfilm verschillende soundtracks gemaakt door sounddesigner en -editor Maarten Brijker. Deze soundtracks zijn ontwikkeld naar aanleiding van de muziek die deelnemers hebben aangedragen. 

Workshops

De deelnemende groepen mochten zelf aangeven hoeveel tijd zij konden/wilden investeren in het project. Sommige groepen wilden twee workshops volgen, terwijl anderen slechts behoefte hadden aan één workshop. Elke groep heeft daarnaast een dagdeel gewijd aan het filmen van de uitkomst (de performance) van de workshop(s) in de openbare ruimte. 

Er hebben drie workshopreeksen plaatsgevonden: de eerste in de week van 21 t/m 27 september, de tweede in de week van 26 oktober t/m 1 november en de derde in de week van 16 t/m 21 november. Uitkomst van elke workshop was een performance. De performances zijn los van elkaar op verschillende locaties opgevoerd in de publieke ruimte en gefilmd. Alle performance registraties vormen samen een videowerk: de grote, collectieve performance. Deze film is op 3 en 4 juli getoond in Amsterdam Nieuw-West, Centrum, Zuidoost en Noord.

The School of Narrative Dance, Amsterdam

Meer lezen en zien?

Het project The School of Narrative Dance is onderdeel van het meerjarige programma Social Capital van TAAK. Lees hier meer. Klik voor een sfeerimpressie van The School of Narrative Dance in Amsterdam hier.